Wat moet er gedaan worden om ervoor te zorgen dat mensen en tijgers vreedzaam naast elkaar kunnen leven, nu en tot ver in de toekomst? Nergens is deze vraag duidelijker dan in India waar meer dan 70% van de wilde tijgers die er nog zijn in de wereld leeft, en waar ongeveer 32 miljoen mensen wonen in leefgebieden van tijgers. Zoals de mensen in de Sundarbans in India.
Samenleven in de Sundarbans
De Sundarbans zijn de enige plek in de wereld waar tijgers leven in mangrovebossen, aan de kust. Het gebied loopt van Zuid-Bangladesh tot in de Indiase deelstaat West-Bengalen. Tijgers hebben zich zo goed aangepast aan deze waterige wereld dat ze geen enkel probleem hebben om van het ene mangrove-eiland naar het andere te zwemmen op zoek naar territorium en prooi. De Sundarbans telt 102 eilanden. Op 54 ervan wonen mensen, de tijgers heersen over de rest.
© Tanmoy Bhaduri / WWF
Bloedhoning
Het leven is niet gemakkelijk voor de meeste van de 4,5 miljoen mensen die in de Indiase Sundarbans wonen. Voor velen is het mangrovebos, waar ongeveer 100 tijgers leven, een cruciale bron van voedsel en inkomen. Elk jaar gaan duizenden mensen het bos in om honing te verzamelen of vis en krab te vangen. En elk jaar worden er mensen aangevallen door tijgers en krokodillen.
Het verzamelen van wilde honing is een traditie en voor veel mensen een belangrijk middel van bestaan. Maar een mouli zijn (een traditionele honingverzamelaar) is een gevaarlijke baan. Tijdens het verzamelen van wilde honing diep in de mangrovebossen, zijn deze moulis kwetsbaar voor aanvallen van tijgers. Ongeveer zes honingverzamelaars sterven elk jaar in de Sundarbans als gevolg van een aanvaring met een tijger, een tragedie die heeft geleid tot de term ‘bloedhoning’.
In de kast
Om het aantal tijgergerelateerde sterfgevallen onder honingverzamelaars te verminderen is WWF-India samen met lokale partners een proefproject begonnen met bijenkasten. In 2014 zijn bijenkasten geplaatst in een afgebakend, omheind gebied in het reservaat. Het wordt beheerd door moulis met een vergunning om wilde honing te oogsten. Uit de resultaten van de proef bleek dat de wilde bijen die door de bijenkasten werden aangetrokken bijna tweemaal zoveel honing produceerden als in bijenkorven in het wild. Het succes van de proef maakte dat overheden en dorpsraden het initiatief graag wilden uitbreiden naar meer plekken.
© Tanmoy Bhaduri / WWF
Traditionele honingverzamelaar, moderne ondernemer
Op dit moment zijn ongeveer 80 honingverzamelaars opgeleid die honing verzamelen uit 1400 bijenkasten die in aangewezen gebieden in de hele regio staan. De moulis zijn er eigenaar en beheerder van. Zij hoeven niet langer wilde honing te verzamelen diep in het mangrovebos en zichzelf in gevaar te brengen. Het collectief kan alleen al in Sundarbans tot 60 ton honing produceren in een oogstperiode van 3 maanden.
De honing uit de Sundarbans wordt verkocht als biologische mangrovehoning met als merknaam Bonphool Wild Honey. Het collectief heeft een eigen website waar het product kan worden gekocht, en is online verkrijgbaar bij Amazon India. Het wordt in het hele land geleverd. Het collectief zou graag zien dat hun product ook internationaal verkocht wordt.
© Tanmoy Bhaduri / WWF
Natuurlijke partners
Sociaal-economische ontwikkeling van de lokale bevolking en natuurbehoud zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, zeker in de context van het samenleven van mens en tijger. Lees het verhaal van Mahua Pramanik, een van de moulis in Sundarbans; haar leven is er door het honingproject een stuk op vooruit gegaan, vindt ze zelf.
